Een op de drie bewoners in de opvangcentra voor asielzoekers is een minderjarige. Hoe kan Fedasil de kansen van deze kinderen en hun gezinnen versterken? Onder begeleiding van het Kenniscentrum Gezinswetenschappen van de Odisee Hogeschool en met de steun het Europees Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie (AMIF) werkt Fedasil al enkele jaren aan meer kindvriendelijke opvangcentra.

In de eerste fase van het project interviewden de onderzoekers in de opvangcentra bijna 150 kinderen, jongeren, gezinnen, hulpverleners en beleidsmedewerkers. Dat resulteerde in het boek ‘Kind zijn in een asielcentrum’ en een visietekst op kinderen in de opvang. Meer dan 1.000 opvangmedewerkers, van Fedasil en de verschillende partners, volgden één of meerdere vormingen.

In de tweede fase (2023-2025) ontwikkelden de onderzoekers een analyse-instrument, waar de opvangcentra zelf mee aan de slag kunnen gaan om de kindvriendelijkheid van hun centrum te screenen. In een tiental opvangcentra loopt ook een intensief tiendaags traject rond het verbeteren van de leefsituatie en ontwikkelingskansen van kinderen in de opvang.

Het opvangcentrum door de ogen van een kind

Kapellen was één van de centra van Fedasil die in 2024 intensief begeleid werden door de onderzoekers.

Christl Andries, dienstcoördinator: “In Kapellen hebben we vooral gewerkt aan participatie van kinderen en visuele informatie op maat van de kinderen. We hebben ons laten rondleiden door de kinderen die in het centrum wonen: welke plekken vinden ze leuk? Welke plekken vermijden ze liever? Hun kijk was verrassend! Voortaan wordt elke nieuwe medewerker rondgeleid door een kind in het centrum. Zo willen we collega’s meer bewust maken van hoe kinderen hun leven ervaren in het centrum.”

“Kinderen de kans geven op een zo normaal mogelijke kindertijd – zelfs in een uitzonderlijke context als asielopvang – is cruciaal in hun ontwikkeling”, stelt onderzoekster Katja Fournier.

“Dat vereist een veel sterkere verankering van het belang van kinderen in het asielbeleid”, aldus Dirk Geldof en Kaat Van Acker, de promotoren van dit project. “Dat geldt voor de gebouwen, het garanderen van veiligheid van kinderen en het actief mee mogelijk maken van spel en deelname aan onderwijs. We zijn blij dat we in dit project, dat nog loopt tot eind 2025, de kans krijgen om Fedasil en de andere opvangpartners hierin te ondersteunen en inspireren.”