Het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (HCR) bepaalt welke vluchtelingen aan de voorwaarden voor hervestiging voldoen. Op basis van hun kwetsbaarheid, selecteert het HCR de vluchtelingen en legt het hun dossier voor aan België.

Het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) organiseert een selectiemissie naar het eerste asielland en voert daar interviews uit met vluchtelingen. Op basis van het interview en andere elementen van het dossier, stuurt het CGVS een advies naar de politieke overheid bevoegd voor asiel en migratie. De politieke overheid voert een medische screening uit, die geen invloed heeft op de beslissing. De Minister geeft het uiteindelijke akkoord en levert instructies voor de afgifte van de nodige reisdocumenten aan de geselecteerde vluchtelingen.

Fedasil voert een medisch screening uit om de medische behoeften op te sporen in een vroeg stadium om de nodige voorbereidingen te kunnen treffen voor de transfer naar en de opvang in België. De medische screening heeft meestal plaats tijdens de selectiemissie.

Fedasil organiseert, over het algemeen tegelijk met de selectiemissie, de sociale screenings. Hierbij wordt informatie meegegeven om enerzijds de verwachtingen over België bij te sturen en anderzijds om relevante informatie te verzamelen voor het sociaal dossier. Deze informatie kan gaan over de persoonlijke familiale situatie, bepaalde behoeften inzake logement, eventuele familiebanden in België, talenkennis, schoolparcours, professionele ervaring enz.

Fedasil is verantwoordelijk voor de organisatie van BELCO, de Belgische culturele oriëntatie. Het doel van BELCO is om vluchtelingen voor hun vertrek te informeren en hen te helpen om beter met hun verwachtingen om te gaan. Fedasil behandelt gedurende meerdere dagen een reeks thema's (school, tewerkstelling, normen en waarden, reis, ...) en voert individuele gesprekken met vluchtelingen om de opvang in België voor te bereiden.

Download de brochure BELCO: hier

Nadat Buitenlandse Zaken en de ambassades ter plaatse de nodige documenten hebben verkregen via de Dienst Vreemdelingenzaken DVZ verlaten de vluchtelingen het land waar ze verblijven. (IOM) reserveert de vluchten, voert de laatste medische onderzoeken uit en begeleidt de vluchtelingen vanaf hun vertrek tot hun aankomst in België, ook bij de immigratie- en douaneformaliteiten.

Er bestaan verschillende opvangmodellen voor hervestigde vluchtelingen in België. Het klassieke model bestaat uit een opvangfase in een collectief opvangcentrum dat gespecialiseerd is in de opvang van hervestigde vluchtelingen (Kapellen, Florennes, Morlanwelz, Pondrôme en Sint-Truiden), gevolgd door een verblijf in een LOI of een TVU onmiddellijk na hun aankomst. Bovendien hebben de OCMW’s de mogelijkheid een woning om in hun gemeente een woning aan te bieden en zo partner van het programma te worden, hetzij bij aankomst, hetzij na een verblijf in een collectief opvangcentrum, hetzij na een verblijf in een LOI. Een overzicht van de verschillende modellen is hier beschikbaar.. Naast de opvangmodellen die de overheidsorganisaties voorstellen (Fedasil of de OCMW’s), is er ook een model waarbij de opvang gebeurt door de gemeenschap zelf, het project Community Sponsorsip. Een groep vrijwilligers kan zich kandidaat stellen om een hervestigde persoon of familie in België op te vangen en gedurende een bepaalde periode te begeleiden. De groep sluit zich dus aan bij een van de bemiddelende organisaties die de nodige steun verlenen op het terrein. 

Het is pas na hun aankomst in België dat de vluchtelingen officieel een verzoek om internationale bescherming indienen bij de Dienst Vreemdelingenzaken(OE). Deze afspraak bij DVZ vindt plaats enkele dagen na hun aankomst. Aangezien hun dossier reeds een positief advies heeft gekregen van het CGVS, krijgen ze snel de vluchtelingenstatus.

In verschillende stadia van het hervestigingsproces, worden opleidingen voorgesteld om de hervestigde personen te informeren over het leven in België en om te focussen op de ontwikkeling van vaardigheden die hen helpen bij de aanpassing en integratie in België. Naast de traditionele integratiediensten waar hervestigde personen toegang tot hebben van bij hun aankomst in België, bestaan er nog andere initiatieven die hen zo goed mogelijk willen voorbereiden.