Sinds 2013 hervestigde België al meer dan 4500 kwetsbare vluchtelingen die recht hebben op bescherming in ons land, voornamelijk Syriërs uit Turkije en Libanon.

Vandaag, donderdag 5 oktober, nodigde Fedasil alle betrokken actoren uit in Brussel om samen terug te blikken op de voorbije 10 jaar. De aanwezigen op het evenement onderstreepten het belang van het programma, zowel op nationaal als internationaal niveau.

Peter Robberecht, kabinetschef van Staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor, nam het woord: "In de huidige asiel- en migratiecontext van België, lijkt hervestiging van vluchtelingen misschien niet evident voor sommigen. De uitdagingen zijn groot vandaag. Door het hoge aantal asielzoekers, slagen we er niet hen allen een opvangplaats te bieden, ondanks de creatie van nieuwe plaatsen. Toch kiezen we er bewust voor om met hervestiging mee te doen en proberen we één van de drijvende krachten te zijn binnen het Europese hervestigingsprogramma. Hervestiging biedt vluchtelingen een veilige en legale manier om naar Europa te komen. Het reikt hen een alternatief aan voor netwerken van mensenhandel."

Hervestigingspartners: een blik vanop het terrein

Fedasil beheert het Belgische hervestigingsprogramma samen met het CGVS, in samenwerking met nationale en internationale partners. Denk maar aan UNCHR, IOM, FOD Buitenlandse Zaken, DVZ, Caritas International…: zij vervullen op vaste sleutelmomenten een essentiële rol in de hervestigingsprocedure.

• UNCHR identificeert kwetsbare vluchtelingen – zoals vrouwen in risicosituaties of vluchtelingen met medische noden – die in aanmerking komen voor hervestiging.

“Er is wereldwijd een grote kloof tussen de hervestigingsnoden en de beschikbare plaatsen. Gemiddeld wordt slechts 1% van de volledige vluchtelingenpopulatie hervestigd. Het is daarom noodzakelijk dat de meest kwetsbare vluchtelingen toegang krijgen tot dit beperkte aanbod van hervestigingsopportuniteiten.”

• CGVS voert gesprekken met vluchtelingen met het oog op selectie, in het eerste asielland of online, en adviseert de Staatssecretaris voor Asiel en Migratie.

“De opdracht van het CGVS is om een beschermingsstatuut toe te kennen aan vluchtelingen die vervolging, conflict of geweld vrezen. Hervestiging past binnen deze kernopdracht want het biedt kwetsbare vluchtelingen de mogelijkheid om op een veilige en legale manier naar België te komen waar het CGVS hen duurzame bescherming biedt in de vorm van een vluchtelingenstatuut.”

• Fedasil voert voor vertrek een medische en sociale screening uit en geeft hervestigde vluchtelingen ook sessies Belgische culturele oriëntatie: BELCO voor vertrek, BELCO+ na aankomst in de verschillende opvangmodaliteiten.

“Vandaag de dag zien we hervestiging niet alleen als een humanitair programma voor kwetsbare vluchtelingen, maar ook als een strategisch instrument om migratie te beheren. Ik hoef u niet te overtuigen dat de nood aan legale en veilige routes steeds groter wordt.” (Fanny François, directeur-generaal a.i.)

• IOM reserveert de vluchten, voert de laatste medische onderzoeken uit en begeleidt de vluchtelingen van vertrek tot aankomst in België.

“Hervestiging is noodzakelijk om ontheemde personen die zich in extreem gevaarlijke situaties bevinden een veilige en duurzame oplossing aan te bieden, wat hen toelaat hun leven op een veilige en stabiele manier opnieuw op te bouwen, en daarnaast te fungeren als een sterk beschermingsmechanisme en duurzame oplossing voor zij die er nood aan hebben.”

• Caritas International beheert het peer2peer-programma voor hervestigde vluchtelingen die pas hervestigd werden in België; maar is ook partnerorganisatie binnen Community Sponsorship.

“Hervestiging biedt de meest kwetsbare mensen op de vlucht een veilig alternatief, met oog op een humane en duurzame toekomst.“ 

Hervestiging (of resettlement) is een internationaal programma, onder leiding van het Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR), dat de selectie en de transfer omvat van vluchtelingen vanuit een land waar zij bescherming hebben gezocht naar een derde land, dat aanvaardt om hen op te vangen als vluchteling.

De Belgische overheid stelt jaarlijks een quotum voorop dat het aantal te hervestigen personen vastlegt, een engagement dat kadert in het bredere Europese hervestigingsprogramma. Meer info op www.hervestiging.be.