“De komst van 800 mensen op de vlucht voor oorlog, geweld en repressie is niet niks,” zegt Sophie Tournier. “Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. Dit is een verandering voor heel veel mensen en instanties die rechtstreeks of onrechtstreeks betrokken zijn. Er gaan deuren open, maar ook dicht, want onbekend maakt onbemind. Vaak liggen onwetendheid en angst aan de basis. Zonder bestaande problemen te minimaliseren.” Het is vooral dat onbekende dat Sophie, Marie en Manu in beeld wilden brengen. In hun eigen vriendenkring waren er immers voldoende kritische geluiden te horen die de voedingsbodem waren voor dit kunstproject.

Ze zijn zeer duidelijk: “Iedereen heeft recht op een mening, maar wij horen ook veel fictieve standpunten en onwaarheden, die het steeds moeilijker maken om gewoon bij de pakken te blijven zitten.” “Er is een verschil tussen de verzuchtingen van lokale inwoners die rechtstreeks betrokken zijn en het stukje ‘van horen zeggen’,” zegt Manu. “Natuurlijk zijn wij de eersten om te erkennen dat er problemen zijn. Dat kan ook niet anders. Maar het blijven wel mensen. Mensen die iets betekenden in hun thuisland. Dokters, advocaten, monteurs, bakkers, ingenieurs… Mensen zoals wij, met maar één droom en dat is gelukkig zijn, kunnen werken en hun kinderen zien opgroeien in een veilige omgeving.”

Hoe het begon

Sophie gaf al geruime tijd les als vrijwilligster op Parelstrand: “Ik ken de achtergrond van de meeste bewoners aan wie ik lesgeef. Ik weet wat ze meegemaakt hebben. Ze stellen zich kwetsbaar op en dan komt kritiek van buitenaf nog harder binnen. Daarom is dit project zo belangrijk voor mij.” Nadat ze de koppen bij elkaar staken, werd een projectvoorstel samengesteld dat al snel groen licht kreeg van het stadsbestuur en Fedasil, de beheerder van het opvangcentrum. “Daarna was het een hele klus om het project uit te doeken te doen en 17 mensen te vinden die bereid waren om mee te werken,” zegt Marie. “Wij vonden het belangrijk om voldoende diversiteit te tonen in de portretten zodat verschillende landen, huidskleuren, seksen en beroepen aan bod kwamen. Daar zijn we volgens mij behoorlijk goed in geslaagd.”

De shoot zelf werd op één dag ingeblikt, met niets dan lachende en dankbare gezichten…. Gezichten van mensen die gelukkig waren om zich na vele maanden eindelijk nog eens nuttig te voelen, mens te zijn, hun kwaliteiten te tonen.

Verandering

“Alles verandert, alles is in beweging,” besluit Manu. “Wat gisteren een kerk was, een onaantastbare ontmoetingsruimte, wordt morgen een restaurant, een bibliotheek, een herinnering. Je kan erover treuren en zeuren. Je kan de evolutie toejuichen of onverschillig zijn. Goed wetende dat alles verandert. Migratie is van alle tijden. Droogte, honger en oorlog  jammer genoeg ook. We staan als één man achter onze waarden, normen en identiteit, maar we moeten die ook duidelijk kunnen benoemen en doorgeven aan nieuwkomers. Of ze hier nu tijdelijk of definitief verblijven. Door te luisteren naar de verhalen kan je pas de mens achter het label ontdekken. En uiteindelijk – wie de wereld al eens rondreist – weet pas hoe goed we het hier hebben.”