Over de hele wereld kunnen vele vluchtelingen niet naar hun land terugkeren omdat ze er nog altijd riskeren vervolgd te worden. Velen leven in gevaarlijke situaties of hebben specifieke behoeften die niet kunnen beantwoord worden in het land waar ze terechtgekomen zijn. Hervestiging is één van de drie duurzame oplossingen voor slachtoffers van vervolgingen. Het UNHCR (Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN) gaat voor elk van de betrokken vluchtelingen eerst na of terugkeer naar het land van herkomst of lokale integratie in het eerste opvangland geen (betere) optie zijn. Enkel als deze twee alternatieven niet mogelijk zijn, kan er sprake zijn van hervestiging.

Internationale bescherming

Sinds 2009 organiseert België regelmatig hervestigingsoperaties, samen met UNHCR (Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen van de VN) en de Europese Unie. Sinds 2013 heeft België een structureel hervestigingsprogramma en engageert ons land zich ertoe om elk jaar een aantal kwetsbare vluchtelingen op te vangen. Naast de internationale bescherming van verzoekers staat België dus ook in voor de overplaatsing van een aantal vluchtelingen zodat die bescherming krijgen, recht op verblijf op ons land en zodat ze geïntegreerd worden.

Door inspanningen te leveren op het vlak van hervestiging in België zorgt ons land voor een geïntegreerd beleid van internationale bescherming. Enerzijds kan bescherming worden geboden aan de verzoekers om internationale bescherming die hier spontaan aankomen. Anderzijds kan via hervestiging eveneens bescherming worden geboden aan de meest kwetsbare vluchtelingen in de wereld.

EU: middelen en actiekader

In het verleden pasten verschillende lidstaten structurele of eenmalige programma's toe voor de hervestiging van vluchtelingen. Toch bleef het aantal hervestigde vluchtelingen in de Europese Unie beperkt in vergelijking met de wereldwijde cijfers. Niet alle lidstaten beschikten al over hervestigingsprogramma's. Bovendien bepaalden de lidstaten die vluchtelingen hervestigden hun prioriteiten vaak op nationaal niveau en ontbrak coördinatie op Europees niveau.

Als reactie hierop heeft de Europese Commissie voorgesteld om jaarlijkse gemeenschappelijke prioriteiten vast te leggen. De focus zal gaan naar bepaalde geografische regio's, nationaliteiten of specifieke categorieën van vluchtelingen. Er komt meer flexibiliteit ten aanzien van nieuwe behoeftes die zich stellen of dringende behoeftes.

Het Europees Parlement heeft op 29 maart 2012 het gemeenschappelijk Europees programma voor hervestiging aangenomen. Vanaf 2013 heeft het Europees Vluchtelingenfonds - en daarna het Fonds voor Asiel, Migratie en Integratie - een verhoogde financiële hulp toekennen aan lidstaten die zich ertoe verbinden om vluchtelingen te hervestigen en die hierbij rekening houden met de prioriteiten.

Het is in deze context dat België zich sinds 2013 inzet om jaarlijks een aantal vluchtelingen te hervestigen, en ons land een structureel hervestigingsprogramma heeft opgestart.